-Meyve yemiyorum artık. Hiç hem de. Bana bir zararı olur mu?
-Neden yemiyorsun?
-Öyle dedi biri televizyonda.
-Peki öyle deme sebebi nedir?
-İçinde fruktoz varmış. İyi değilmiş fruktoz. Karaciğerde yağlanma yapıyormuş.
-Öyle miymiş?
-Öyleymiş....
-Gerçekten bunu kendin araştırdın mı? Söyleyen güvenilir bir kişi mi?
-Hayır!
-Meyve yemeyince içerdiği vitaminleri, mineralleri, lifi de alamadığının farkında mısın?
-Hiç öyle düşünmemiştim.
Biraz araştıralım. Sonra üzerine biraz da düşünelim...
Fruktoz (meyve şekeri) karaciğer yağlanmasına, inflamasyona ve fibroza sebep oluyor. Akademik aramalarda başlıklara baktığınızda evet bunu okursunuz.
Ama içeriğini okudunuz mu?
Hayır! Çalışmaların içeriğinde şöyle diyor:
Yüksek Fruktoz İçeren Mısır Şurubu!
Şimdi suçu atıp hayatımızda kısıtlamamız gereken doğal meyveler mi yoksa mısır şurubu mu?
Rengarenk beslenin diyoruz.
Günde 2-3 porsiyon meyve olsun en az 2 porsiyon sebze olsun.
Peki buna nasıl karar verdik?
Çalışmalar sonucunda buna karar verdik. 100 binlerce insan üzerine yapılan çalışmalarla.
Sebze ve meyve tüketimi sizi kalp ve damar hastalıklarından, kanserden, tip 2 diyabetten koruyor.
2020 Nisan ayında yayınlanan bir çalışmada 4 yıl boyunca 14718 erkek, 20580 kadın hasta izleniyor. Günde 200 gr’dan az sebze ve meyve veya totalde 400 gr’dan az sebze ve meyve birlikte tüketilmesi az olarak nitelendiriliyor. Bulgulara bakıldığında kadınlara kıyasla erkeklerin meyve ve sebze tüketimi daha az bulunuyor.
Kadınlarda düşük sebze tüketimi Tip 2 diyabet riskini artırıyorken, erkeklerde düşük sebze tüketimi riski %62 arttırıyor.
Sonuç: Sebze tüketimi Tip 2 diyabet için koruyucu olabilir. Erkeklerde tüketim arttırılmalı!
2019’da yayınlanan çalışma turpgillerin tüketimi ile mide kanseri riskinin düştüğünü gösteriyor. Çiğ karnabahar, brokoli, brüksel lahanası mide kanseri riskini azaltmakta.
10 Avrupa ülkesini ele alan bir çalışma özellikle mide bağırsak kanserinin meyve tüketimi ile ters ilişkili olduğu sonucuna varılmış.
Kolorektal kanseri riski meyve, sebze tüketimi ile azalmakta. Akciğer riskini meyve tüketimi azaltmakta. Lif tüketimi ile meme kanseri riski azalmakta.
Bu çalışma sonucunda mide, safra, pankreas, rahim ağzı, endometrium, prostat, böbrek, mesane ve lenfoma kanseri ile meyve ve sebze tüketimi arasında ilişki bulunmadı.
2014’te yayınlanan bir çalışmada meyve ve sebze tüketiminin yüksek olması kalp damar hastalıklarından ölüm riskinin düştüğü saptanmış.
2020’de yayınlanan bir çalışmada 11 ülkeden 22635 kişi ele alınmış ve meyve ve sebze ile fiziksel sağlık, mental sağlık, fiziksel işlev, bilişsel sağlık ilişkisine bakıldı. Sonuçta meyve ve sebze tüketimi ile bilişsel ve mental sağlık ilişkili bulundu.
Sağlığın geliştirilmesinde yeterli ve çeşitli meyve ve sebze tüketilmelidir!
Endişemiz ve yanlış anlaşılan durum fruktoz karaciğer yağlanması başta olmakta inflamasyona ve fibroza sebep olur. Fakat bahsedilen fruktoz sizin günlük olarak tükettiğiniz 2-3 porsiyon meyve ile ulaşılamaz. Bahsedilen fruktoz YÜKSEK FRUKTOZLU MISIR ŞURUBU’dur.
Nelerde var? Paketli gıdalar, bisküviler, krakerler, barlar, çorbalar, meyve suyu,
gazlı içecekler vb.
Doğaldan korkma!
Sonuç: Yüksek Fruktozlu Mısır Şurubu içeren içecek ve paketli ürünler kısıtlanmalıdır! Doğal meyve ve sebze tüketimi sağlığınızın korunması ve geliştirilmesinde Dünya Sağlık Örgütü’nün önerdiği miktarda (günlük min 400 gr) tüketilmeli.
Size zararı değil yararı vardır!
Uzm Dyt Doğa Peksever
Yararlanılan Kaynaklar:
Abdelmalek, M. F., Suzuki, A., Guy, C., Unalp-Arida, A., Colvin, R., … Johnson, R. J. (2010). Increased fructose consumption is associated with fibrosis severity in patients with nonalcoholic fatty liver disease. Hepatology, 51(6), 1961–1971. doi:10.1002/hep.23535
Ouyang, X., Cirillo, P., Sautin, Y., McCall, S., Bruchette, J. L., Diehl, A. M., … Abdelmalek, M. F. (2008). Fructose consumption as a risk factor for non-alcoholic fatty liver disease. Journal of Hepatology, 48(6), 993–999. doi:10.1016/j.jhep.2008.02.011
Gehlich, K. H., Beller, J., Lange-Asschenfeldt, B., Köcher, W., Meinke, M. C., & Lademann, J. (2019). Consumption of fruits and vegetables: improved physical health, mental health, physical functioning and cognitive health in older adults from 11 European countries. Aging & Mental Health, 1–8. doi:10.1080/13607863.2019.1571011
Wang, X., Ouyang, Y., Liu, J., Zhu, M., Zhao, G., Bao, W., & Hu, F. B. (2014). Fruit and vegetable consumption and mortality from all causes, cardiovascular disease, and cancer: systematic review and dose-response meta-analysis of prospective cohort studies. BMJ, 349(jul29 3), g4490–g4490. doi:10.1136/bmj.g4490
Bradbury, K. E., Appleby, P. N., & Key, T. J. (2014). Fruit, vegetable, and fiber intake in relation to cancer risk: findings from the European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition (EPIC). The American Journal of Clinical Nutrition, 100(suppl_1), 394S–398S. doi:10.3945/ajcn.113.071357
Tomita, L. Y., Horta, B. L., da Silva, L. L. S., Malta, M. B., Franco, E. L., & Cardoso, M. A. (2020). Fruits and vegetables and cervical cancer: a systematic review and meta-analysis. Nutrition and Cancer, 1–13. doi:10.1080/01635581.2020.1737151
Morrison, M. E. W., Joseph, J. M., McCann, S. E., Tang, L., Almohanna, H. M., & Moysich, K. B. (2019). Cruciferous Vegetable Consumption and Stomach Cancer: A Case-Control Study. Nutrition and Cancer, 1–10. doi:10.1080/01635581.2019.1615100
Jochems, S. H. J., Reulen, R. C., van Osch, F. H. M., Witlox, W. J. A., Goossens, M. E., Brinkman, M., … Zeegers, M. P. (2020). Fruit consumption and the risk of bladder cancer: a pooled analysis by the BLadder cancer Epidemiology and Nutritional Determinants study. International Journal of Cancer. doi:10.1002/ijc.33008
Ahmed, A., Lager, A., Fredlund, P., & Elinder, L. S. (2020). Consumption of fruit and vegetables and the risk of type 2 diabetes: a 4-year longitudinal study among Swedish adults. Journal of Nutritional Science, 9. doi:10.1017/jns.2020.7
Comments